To πρόβλημα της στέγασης, των ακριβών ενοικίων και του απαγορευτικού κόστους αγοράς κατοικίας φαίνεται πως είναι ένα από τα ελάχιστα ζητήματα που ενώνει τους Ελληνες – και, δη, τους ενώνει με όρους απαισιοδοξίας ανεξαρτήτως ηλικίας και κομματικής προέλευσης. Η εικόνα αυτή αποτυπώνεται στην νέα έρευνα flash της Prorata για το tvxs.gr, η οποία στο σημερινό πρώτο μέρος της εξετάζει τα ζητήματα των ενοικίων, του κόστους της στέγης, και του βιωτικού επιπέδου με βάση την αντιστοιχία εισοδημάτων και πραγματικών αναγκών.

( * Οι έρευνες flash της Prorata για το Tvxs.gr είναι εβδομαδιαίες δημοσκοπήσεις που εξετάζουν και καταγράφουν τις θέσεις των πολιτών για θέματα της επικαιρότητας και ζητήματα της καθημερινότητας. Στο δεύτερο μέρος της νέα εβδομαδιαίας ερευνας, το οποίο θα δημοσιευτεί την Παρασκευή 13/01, οι πολίτες απαντούν στο σενάριο κυβέρνησης κοινής αποδοχής απο τα μεγαλύτερα κόμματα με εξωκοινοβουλευτικό πρωθυπουργό) 

Κοινό πρόβλημα το κόστος ενοικίων

To πρώτο κοινό πρόβλημα που εντοπίζεται στην έρευνα είναι η απαισιοδοξία για το κόστος των ενοικίων. Οι δύο στους τρεις (ποσοστό 68%) απ’ όσους συμμετείχαν στην έρευνα προεξοφλεί αύξηση των ενοικίων μέσα στον επόμενο χρόνο. Στο ερώτημα «σκεπτόμενοι συγκεκριμένα τα ενοίκια στην περιοχή σας, πιστεύετε ότι αυτά σε γενικές γραμμές θα αυξηθούν, θα μείνουν στο ίδιο επίπεδο ή θα μειωθούν μέσα στον επόμενο χρόνο;» το 68% απαντά πως θα αυξηθούν, το 27% πως θα μείνουν τα ίδια και μόλις το 1% εκτιμά ότι θα μειωθούν.

Περιορισμοί στις βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου AirBnB

Μοιρασμένοι εμφανίζονται οι πολίτες ως προς το εάν πρέπει ή δεν πρέπει να υπάρξουν πρόσθετοι περιορισμοί στις ενοικιάσεις ακινήτων μέσα από τις πλατφόρμες Airbnb. Εδώ, πάντως, οι ψηφοφόροι της αριστεράς και της κεντροαριστεράς εμφανίζονται σχετικά πιο θετικοί στην θέσπιση ορισμένων πιο αυστηρών προδιαγραφών και προϋποθέσεων.
Στην ερώτηση «Συμφωνείτε ή διαφωνείτε να περιοριστεί ο αριθμός των ακινήτων του, τα οποία θα μπορεί να ενοικιάζει ένας ιδιοκτήτης», το 48% απαντά πως συμφωνεί και το 40% διαφωνεί. Στο ερώτημα εάν συμφωνούν  «να περιοριστεί ο αριθμός των ημερών που θα μπορεί να ενοικιάζεται ένα ακίνητο κατά τη διάρκεια του έτους το 30% συμφωνεί και το 55% διαφωνεί. Και στην ερώτηση εάν πρέπει «να ορίζεται συγκεκριμένος αριθμός ακινήτων που θα μπορούν ανά περιοχή να ενοικιάζονται» το 45% συμφωνεί και το 44% διαφωνεί.

Ιδιόκτητη στέγη; Άπιαστο όνειρο…

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αποκαλυπτικό και αυτό της απαισιοδοξίας – ειδικά στους νέους ανθρώπους – έχει το τμήμα της έρευνας που αφορά την δυνατότητα αγοράς κατοικίας και το κόστος διαβίωσης. Είναι αποκαλυπτικό ότι ένα ποσοστό που και πάλι φθάνει τους δύο στους τρεις (69%) θεωρεί «σίγουρο» ή «πιθανό» ότι δεν θα μπορέσει ποτέ να αγοράσει σπίτι. Και εδώ, όπως επισημαίνει στο tvxs.gr, ο διευθυντής ερευνών της Prorata Αγγελος Σεριάτος, η απαισιοδοξία είναι διακομματική και διαπερνά καθολικά και τις ηλικιακές κατηγορίες – ειδικά, δε, μεταξύ των νέων έως 35 ετών το ποσοστό όσων θεωρεί απίθανο ότι θα μπορέσει ποτέ να αγοράσει σπίτι φθάνει στο 67%. Κοινώς, το όνειρο της ιδιόκτητης στέγης δεν υφίσταται πια για την συντριπτική πλειοψηφία των ελλήνων, ανάμεσά τους και των νέων.

Κρατική επιδότηση ενοικίασης σπιτιού σε νέους; 

Η εικόνα της γενικής απαισιοδοξίας και των περιορισμένων δυνατοτήτων μεταξύ των νέων, δίνει ίσως την απάντηση και στο επόμενο ερώτημα: «Η ιδέα της γενναίας κρατικής επιδότησης για ενοικίαση σπιτιού σε νέους που εγκαταλείπουν το σπίτι των γονέων τους είναι κατά τη γνώμη σας ως πολιτική κυρίως…». Εδώ, το 51% βρίσκει την ιδέα «αναγκαία» και το 25% την χαρακτηρίζει «καινοτόμα». Όπως επισημαίνει, δηλαδή, ο Αγγελος Σεριάτος ένα ποσοστό 76% βλέπει συνολικά θετικά την πιθανότητα της κρατικής υποστήριξης – μια προσέγγιση που αποτυπώνεται επίσης διακομματικά και υπερβαίνει ιδεολογικούς δογματισμούς. Η θετική προσέγγιση σε ένα τέτοιο μοντέλο είναι υψηλότερη μεν στους ψηφοφόρους της αριστεράς και της κεντροαριστεράς αλλά είναι σημαντική και μεταξύ των ψηφοφόρων της ΝΔ που, θεωρητικά, κινούνται σε πιο φιλελεύθερες λογικές.

 
Κόστος αξιοπρεπούς διαβίωσης και αποταμιεύσεις

Εικόνα άγχους και δυσπραγίας αποτυπώνεται και στα ερωτήματα που αφορούν το αξιοπρεπές βιωτικό επίπεδο. Στο ερώτημα «Ένα νέο ζευγάρι χωρίς παιδιά έως 40 ετών που νοικιάζει ένα σπίτι πόσα καθαρά χρήματα χρειάζεται να κερδίζει μηνιαίως ώστε να μπορεί να τα βγάζει πέρα, καλύπτοντας τις βασικές του ανάγκες;» πάνω από το 60% βάζει ως ελάχιστο όριο τα 1.500 με 1.800 ευρώ. Και το 85% βάζει ως κατώτατο όριο τα 1200 ευρώ. Στο ερώτημα επίσης τι συμβαίνει στο τέλος ενός τυπικού μήνα, οι τέσσερις στους 10 απαντούν πως είτε ξοδεύουν από αποταμιεύσεις ή αναγκάζονται να δανειστούν και οι έξι στους 10 απαντούν ότι ίσα-ίσα που τα φέρνουν βόλτα. Και μόνον ένα 13% δηλώνει ότι έχει δυνατότητα αποταμίευσης.

Βασικό συμπέρασμα…

«Η εικόνα που αποτυπώνεται, σε ό,τι αφορά την στέγαση, την κάλυψη βασικών αναγκών και το βιωτικό επίπεδο είναι μια εικόνα μεταξύ κατάρρευσης και ανθεκτικότητας» σχολιάζει στο tvxs.gr ο Αγγελος Σεριάτος, επικεφαλής Πολιτικών Ερευνών της Prorata, δίνοντας και το βασικό στίγμα αυτού του τμήματος της έρευνας. Και επισημαίνει ότι ειδικά σε ό,τι αφορά τα απαντήσεις για το ελάχιστο αναγκαίο εισόδημα ενός ζευγαριού χωρίς παιδιά, γίνεται προφανής η αναντιστοιχία και  το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στις πραγματικές ανάγκες και τον κατώτατο μισθό σήμερα στην Ελλάδα.

Η ταυτότητα της έρευνας