Περισσότερη δουλειά για μικρότερες απολαβές και με μειωμένες δυνατότητες αντίδρασης μέσω της συνδικαλιστικής δράσης είναι σύμφωνα με τον εργατολόγο Διονύση Τεμπονέρα το πλαίσιο που επιφυλάσσει η κυβέρνηση για τους εργαζόμενους, μετά την παρουσίαση του νομοσχεδίου για τα εργασιακά την Πέμπτη 29 Οκτωβρίου από τον αρμόδιο υπουργό Γιάννη Βρούτση.

«Πρόκειται για ένα πισωγύρισμα σε εποχές προ-δημοκρατικές θα έλεγα, κι άρα δεν μπορεί να γίνει κανένας ουσιαστικός διάλογος επ’ αυτού» τονίζει ο κ. Τεμπονέρας που βλέπει το σχέδιο ως επιπλέον επιβαρυντικό παράγοντα σε ένα ήδη δύσκολο οικονομικό περιβάλλον: «Είναι σκανδαλώδες κατά τη γνώμη μου ότι η κυβέρνηση επιλέγει να φέρει ένα αντεργατικό νομοσχέδιο τη στιγμή που η ανεργία σκαρφαλώνει στο 21%, μία στις 3 επιχειρήσεις με βάση τα στοιχεία της ΓΣΕΒΕΕ αντιμετωπίζει τον κίνδυνο του λουκέτου και χιλιάδες εργαζόμενοι αμείβονται με το επίδομα των 534 ευρώ».

Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Τεμπονέρας βλέπει ένα πλέγμα τριών σημείων που αφορούν στα ωράρια εργασίας: Τις υπερωρίες που θα συμψηφίζονται με ημέρες άδειας, την αύξηση του πλαφόν υπερωριών και την επέκταση εργασιών και επιχειρήσεων για τις οποίες θα επιτρέπεται η λειτουργία τις Κυριακές. 

«Δίνεται η δυνατότητα στον εργοδότη να απασχολεί τον εργαζόμενο έως και 10 ώρες, με τις επιπλέον του 8ώρου ώρες εργασίας να μην πληρώνονται αλλά να συμψηφίζονται με ημέρα αδείας ή ρεπό. Είναι σαφές πως θα έχουμε περισσότερη δουλειά για τους εργαζόμενους για μικρότερες απολαβές», σημειώνει ο εργατολόγος.

«Αυτό το μέτρο σε συνδυασμό με την αύξηση του πλαφόν υπερωρίας θα μειώσει το κόστος εργασίας για τις επιχειρήσεις εις βάρος των εργαζομένων. Μένει να δούμε το τελικό κείμενο
όμως αυτό είναι το πνεύμα του σχεδίου» επισημαίνει. 

Πρόθεση της κυβέρνησης πάντως είναι να αυξήσει το ανώτατο επιτρεπτό αριθμό ωρών υπερωρίας στη βιομηχανία, από 48 ώρες ανά 6μηνο που είναι τώρα σε 60, όπως ισχύει για το εμπόριο και άλλους κλάδους. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η ρύθμιση για την επέκταση των εργασιών που θα μπορούν να εκτελούνται καθώς και των επιχειρήσεων που θα μπορούν να λειτουργούν τις Κυριακές.

Είναι σαφές πως για την κυβέρνηση δεν αρκούν τα ανοιχτά μαγαζιά τις 6 ή 8 Κυριακές το χρόνο που ήδη προβλέπει ο νόμος. Σε συνθήκη μείωσης των εισοδημάτων και άρα της ζήτησης, όπως σαφώς προκύπτει από την Ετήσια Έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, η κυβέρνηση επιθυμεί να αυξήσει την οικονομική δραστηριότητα τις Κυριακές, την ημέρα που παραδοσιακά θεωρείται ημέρα ανάπαυσης των εργαζομένων.

Το δεύτερο μεγάλο κεφάλαιο στο οποίο το νομοσχέδιο φέρνει σαρωτικές αλλαγές είναι αυτό της συνδικαλιστικής δράσης. Η κυβέρνηση φέρνει αλλαγή του κανόνα προσωπικού ασφαλείας όπως ισχύει στις πρώην ΔΕΚΟ. Αν περάσει το νομοσχέδιο ως έχει, στο Δημόσιο, τους ΟΤΑ και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου θα πρέπει να υπάρχει προσωπικό ασφαλείας σε ποσοστό 40%. 

«Αν δεν οριστεί το 40% αυτό θα θεωρείται ποινικά κολάσιμη πράξη για τους εργαζόμενους που έχουν προκηρύξει την απεργία, δηλαδή τα σωματεία ή τις ομοσπονδίες» μας λέει ο κ. Τεμπονέρας. Τις κυρώσεις του νόμου θα αντιμετωπίζουν και όσοι εργαζόμενοι συλληφθούν να καταλαμβάνουν χώρους ή να κλείνουν εισόδους με άσκηση «ψυχολογικής ή σωματικής βίας», αναφέρεται στο σημείωμα του υπουργού Εργασίας.

Ο εργατολόγος συμπληρώνει πως «το καινούργιο στοιχείο είναι ότι σε αυτές τις περιπτώσεις αυτόματα η απεργία αντιμετωπίζεται ως παράνομη και καταχρηστική. Έτσι συγκροτείται ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο μια απεργία θα θεωρείται παράνομη και καταχρηστική».

Ως ιδιαίτερα αρνητική προοπτική για τους εργαζόμενους κρίνει ο Διονύσης Τεμπονέρας και την μεταφορά του συστήματος διαμεσολάβησης εργατικών διαφορών και διαμεσολάβησης των Επιθεωρήσεων Εργασίας προς τον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ). 

«Στον ΟΜΕΔ οι διαδικασίες είναι πολύ πιο χρονοβόρες και κινούνται συνήθως με δικηγόρο, γεγονός που καθιστά την όλη διαδικασία ακριβή για τους εργαζόμενους. Ο ΟΜΕΔ είναι νομικά μια αρτηριοσκληρωτική διαδικασία σε σχέση με αυτή του ΣΕΠΕ όπου για τον εργαζόμενο ήταν ουσιαστικά δωρεάν. Επίσης ο ΟΜΕΔ είναι ένας υποστελεχωμένος φορέας και είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στο έργο αυτό», υπογραμμίζει.

Σε θετική κατεύθυνση βρίσκει ο εργατολόγος τις ρυθμίσεις που περιέχει το σχέδιο για τις γονικές άδειες και την προστασία των πατεράδων από τυχόν απόλυση με κάποιες διευκολύνσεις που αφορούν στην τηλεργασία. Για την τελευταία ωστόσο ως νέο πεδίο εργασιακών σχέσεων, υπάρχει μεγάλο κενό σύμφωνα με τον κ. Τεμπονέρα: «Μένει να δούμε αν στον νόμο θα υπάρξει νομικό πλαίσιο για την τηλεργασία. Επτά μήνες μετά το lockdown και η κυβέρνηση δεν έχει φέρει νομικό πλαίσιο, με αποτέλεσμα να έχουμε παρά πολλές παραβιάσεις».

Για τον Διονύση Τεμπονέρα, η κυβέρνηση προσπαθεί να εκμεταλλευτεί κυνικά τη συνθήκη της πανδημίας: «Όχι μόνο επέλεξε τον χρόνο της πανδημίας προκειμένου να περάσει ρυθμίσεις που σε άλλο χρόνο λόγω κοινωνικών αντιδράσεων θα ήταν πάρα πολύ δύσκολο να περάσουν αλλά φαίνεται ότι εκμεταλλεύεται κυνικά το ζήτημα της πανδημίας για να φέρει ρυθμίσεις τις οποίες εδώ και 10 χρόνια ζητούσε ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων και τις οποίες ακόμα και οι σκληρότερες μνημονιακές κυβερνήσεις δεν πέρασαν».