Σε πραγματικό σκουπιδότοπο έχει μετατραπεί το κτήμα Δηλαβέρη στη Νίκαια, ενώ το κτίσμα που βρίσκεται μέσα στο χώρο, που είναι το μεγαλύτερο εργοστάσιο πλινθοποιίας που έγινε ποτέ στην Ελλάδα και αποτελεί το μοναδικό Βιομηχανικό Μνημείο της περιοχής, είναι έτοιμο να καταρρεύσει. Ο χώρος βρίσκεται ακριβώς πίσω από το Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας-Πειραιά «Αγ. Παντελεήμων».

Το πιο παράλογο, είναι πως το εργοστάσιο, που μάλιστα έχει κηρυχθεί διατηρητέο από το 2002 και από το υπουργείο Πολιτισμού και από το υπουργείο Περιβάλλοντος, έχει υποστεί ανεπανόρθωτες ζημιές από ερπυστριοφόρο του Δήμου, που με σχετική του απόφαση προχώρησε στην κατεδάφιση όλων των κτιρίων που υπάρχουν γύρω από το διατηρητέο, κρίνοντάς τα ως επικίνδυνα.

Το κτήμα είναι μια τεράστια έκταση περίπου δέκα στρεμμάτων που βρίσκεται στο κέντρο του Πειραιά, 300 μέτρα από το Village Park και το Allou. Η κατάσταση που επικρατεί είναι άθλια. Μέχρι πέρσι τα απορριμματοφόρα του Δήμου μετέφεραν σκουπίδια τόσο στο κτήμα όσο και μέσα σε χώρους του εργοστασίου όπως στους φούρνους.

Η δημοτική αρχή «κράτησε τα προσχήματα», όταν ύστερα από την κινητοποίηση των κατοίκων της περιοχής και επειδή θα έρχονταν κάμερες και συγκεκριμένα από το κανάλι Σκάι, έβαλε μια τεχνητή φωτιά για να ξεφορτωθεί όσο το δυνατόν περισσότερα από τα σκουπίδια. Η ενέργεια αυτή όπως ήταν φυσικό προκάλεσε και τεράστιες ζημιές στο ιστορικό κτίριο ενώ ο χώρος παραμένει σκουπιδότοπος.

Εκτός από τα σκουπίδια το κτήμα έχει γεμίσει με μπάζα από το δήμο και από άλλους που δεν γνωρίζουν την ιστορική του σημασία. Ο χώρος αποτελεί πλέον εστία κινδύνων και μολύνσεων. Ο ΟΣΚ (Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων) αγόρασε ένα μέρος του οικοπέδου, το μοναδικό που έχει πουληθεί και έφτιαξε στην έκταση το 4ο Λύκειο Νίκαιας.

Οι μαθητές του λυκείου κινδυνεύουν καθημερινά να μολυνθούν από αρουραίους που βγαίνουν από το κτήμα και φτάνουν μέσα στον προαύλιο αλλά και στους άλλους χώρους του κτιρίου. Μάλιστα ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων στην προσπάθειά του να προστατεύσει τα παιδιά και όχι μόνο ζήτησε την παρέμβαση της Υγειονομικής Υπηρεσίας.

Το κτίριο και γενικώς όλος ο χώρος δεν ελλοχεύει κινδύνους μόνο για τους μαθητές αλλά και για άστεγους που έχουν βρει κατάλυμα εκεί. Στο εργοστάσιο, στον πρώτο όροφο μένει ένα ζευγάρι άστεγων, στο ισόγειο ένας άντρας ενώ γύρω από αυτό αρκετοί ακόμα με χαρτόκουτα. Λογικό είναι λοιπόν όλοι αυτοί οι άνθρωποι να κινδυνεύουν όχι μόνο από μολύνσεις αλλά και από πιθανή κατάρρευση του κτιρίου.

Στη γύρω περιοχή επίσης υπάρχουν και αρκετοί αθίγγανοι που μένουν σε κοντέινερ του δήμου που είχαν στηθεί παλαιότερα για τους σεισμόπληκτους και έχουν παραμείνει εγκαταλελειμμένα εκεί. Οι αθίγγανοι βλέποντας την κατάσταση αφαιρούν υλικά από το ιστορικό κτίριο με αποτέλεσμα οτιδήποτε είχε απομείνει αξίας στο εργοστάσιο, όπως οι μαντεμένιες πύλες των φούρνων, να έχει ξηλωθεί.

Οι κάτοικοι της περιοχής παρά τις προσπάθειες που έχουν κάνει δε βλέπουν κάτι να αλλάζει. Ο Γιώργος Βεράνης κάτοικος της Νίκαιας και μέλος της Πρωτοβουλίας Πολιτών Χαλκηδόνας στη Νίκαια, δήλωσε στο tvxs: «Αυτό που με αγανακτεί περισσότερο είναι η πλήρης αδιαφορία και η μετάθεση ευθυνών από τον ένα φορέα στον άλλο. Δυστυχώς η αδιαφορία για τη διάσωση της ιστορίας του τόπου μας απογοητεύει συνεχώς».

Φαίνεται όμως πως οι κινήσεις των κατοίκων μπορεί να επιφέρει κάποιο κέρδος: «Οι μέχρι τώρα κινήσεις μας, κατάφεραν να ευαισθητοποιήσουν τη Γεν. Γραμ. του Υπ. Πολιτισμού η οποία διέταξε την Αστυνομία της πόλης να πάψει οποιαδήποτε εργασία συμβαίνει στο χώρο έως ότου ερευνηθεί παραπάνω. Ο φάκελος με το θέμα εστάλη στην προϊσταμένη Νεότερης και Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς».

Το κτήμα Δηλαβέρη και το εργοστάσιο έχουν μεγάλη ιστορική σημασία. Στοιχεία για την οικογένεια Δηλαβέρη και το ιστορικό κτίριο μπορείτε να διαβάσετε στο παρακάτω απόσπασμα από το halkidona.gr, ενώ παραθέτουμε και φωτογραφικό υλικό από τη σημερινή τραγική κατάσταση του οικοπέδου.

«Ο Ευστάθιος Δηλαβέρης γεννήθηκε στον Καραβά Κυθήρων το 1855. Στον Πειραιά ήρθε σε νεαρή ηλικία και αρχικά εργάστηκε ως κοσμηματογράφος, δηλαδή ζωγράφος οροφών και εργολάβος οικοδομών. Το 1888 ίδρυσε εργοστάσιο μωσαϊκών πλακών στη συμβολή των οδών Χαϊδαρίου και Κάστορος όπου το 1900 το εργοστάσιο αυτό απασχολούσε 30 άτομα. Το 1897, επεκτείνει την επιχειρηματική του δραστηριότητα, ιδρύοντας εργοστάσιο κεραμοποιίας μεταξύ των οδών Αγίου Διονυσίου, Κάστορος και Κέκροπος και λίγο αργότερα, το 1902, ένα ακόμη εργοστάσιο “ευρωπαϊκών κεράμων και μωσαϊκών πλακών”, στην οδό Πειραιώς-Θηβών. Η κεραμοποιία το 1920 είχε τη δυνατότητα παραγωγής 4 εκατ. κεράμων γαλλικού τύπου και ομοστρόγγυλου και 2 εκατ. πλίνθων, με προσωπικό 150 ανδρών και 20 γυναικών.

Στο εργοστάσιο αρχικά χρησιμοποιήθηκε καμίνι γερμανικού τύπου με ανεστραμμένη φλόγα, που λειτουργούσε με γαιάνθρακες. Η βιομηχανία Δηλαβέρη εισήγαγε στην αγορά τα επίπεδα κεραμίδια [τύπου Μασσαλίας] και τους διάτρητους οπτόπλινθους που κατασκευάζονταν με ατμοκίνητα μηχανήματα [και όχι πια με τις χειροκίνητες πρέσες και ξύλινα καλούπια της παραδοσιακής πλίνθο-κεραμοποιίας], ενώ με ειδικά μηχανήματα εμπλούτιζε άργιλο με σκόνη από ψημένα κεραμίδια και τούβλα.

Μετά το θάνατο του Ευσταθίου Δηλαβέρη [1932], τα ηνία αναλαμβάνει ο γιος του Κρίτων, νυμφευμένος με την Αθηνά, αδελφή της Κατίνας Παξινού και κόρη του μεγάλου αλευροβιομήχανου Κωνσταντόπουλου. Ήταν ένας εξαιρετικά δραστήριος άνθρωπος, Βουλευτής [Πειραιώς και Νήσων 1946-1950], ιδρυτής, ευεργέτης και πρόεδρος σε πολλά σωματεία της εποχής. Το 1935 αποφασίζει να επεκτείνει τις δραστηριότητές του κατασκευάζοντας ένα νέο εργοστάσιο πλίνθο-κεραμοποιίας στην Κοκκινιά, το οποίο λειτούργησε μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1970, λίγο μετά το θάνατο του [26 Φεβ. 1972].

Στη 1 Οκτ. του 2003 καταχωρήθηκε στο Μητρώο Ανώνυμων Εταιριών η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων της Ανώνυμης Εταιρίας με την επωνυμία “Κεραμουργική Βιομηχανία ΚΡΙΤΩΝ ΕΥΣΤ. ΔΗΛΑΒΕΡΗΣ ΑΕ”, με την οποία αποφασίστηκε η λύση της εταιρίας και η θέση της σε εκκαθάριση.

Πολλά δημόσια κτίρια είχαν πλακοστρωθεί με τις πλάκες Δηλαβέρη, όπως το Νοσοκομείο Ευαγγελισμός, το Στρατιωτικό Νοσοκομείο, η Ιερατική Σχολή, το Αμάλθεια Ορφανοτροφείο, η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, το Νοσοκομείο Παίδων, Το κατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στον Πειραιά, το Ζάννειο Νοσοκομείο, η Βασάνειος Ναυτική Σχολή, το Ακταίον στο Φάληρο, το Μουσείο των Δελφών, το Βαλλειάνειο Νοσοκομείο Κεφαλληνίας, το Νοσοκομείο Ζακύνθου και πολλά άλλα».