Σε μια εποχή που χιλιάδες νοικοκυριά ζουν τα τελευταία χρόνια με το «μόνιμο βραχνά» ενός κόκκινου δανείου, έρχεται την Πέμπτη η έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών για να δώσει νέα διάσταση στο πρόβλημα.

Η αλήθεια είναι πως μέχρι στιγμής ελάχιστα έχουν γίνει γνωστά σχετικά με τις λεπτομέρειες της όλης διαδικασίας. Όπως θολό παραμένει ακόμη το τοπίο σε ό,τι αφορά τις δυνατότητες που διαθέτουν οι δανειολήπτες προκειμένου να προστατευτούν. Αυτό ήταν άλλωστε και το αντικείμενο της συνάντησης που είχε χθες ο Σταύρος Κοντονής με τα με τα μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής των Συμβολαιογραφικών Συλλόγων της χώρας. Μετά το τέλος της το υπουργείο Δικαιοσύνης ανακοίνωσε πως τον Δεκέμβρη η κυβέρνηση θα επανεξετάσει την επέκταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας όσων έχουν υπαχθεί στο νόμο Κατσέλη, η οποία λήγει στο τέλος του έτους.

Αναφορικά με τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς από το υπουργείο σημειώνεται πως «η πολιτεία συνεργαζόμενη στενά με τους συμβολαιογράφους προς την διαμόρφωση του νέου αυτού συστήματος, διασφαλίζει μέσω της διενέργειας των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών αποκλειστικά από τον συμβολαιογράφο, τον δημόσιο χαρακτήρα της αναγκαστικής εκτέλεσης, τη διαφάνεια της διαδικασίας και την προστασία των δικαιωμάτων των οφειλετών (δικονομική και οικονομική)». 

ΕΚΠΟΙΖΩ: «Κάποιες τράπεζες ήδη κινούνται επιθετικά»

«Στην ουσία, η μοναδική προστασία παρέχεται μόνο μέσω της ένταξης στο νόμο Κατσέλη» τονίζει μιλώντας στο TVXS.gr από την πλευρά του o νομικός σύμβουλος της ΕΚΠΟΙΖΩ, Βασίλης Τσιαφουτης. Διευκρινίζει, ωστόσο, ότι «ακόμη κι αυτή η δυνατότητα σύντομα δε θα υφίσταται, καθώς μετά το 2018 δεν θα μπορεί κάποιος να υποβάλει αίτηση για υπαγωγή στη συγκεκριμένη ρύθμιση».

«Γενικώς, έτσι όπως έχουν εξελιχθεί τα πράματα, πηγαίνουμε από το κακό στο χειρότερο σε ό,τι αφορά την προστασία των δανειοληπτών» υποστηρίζει ο κ. Τσιαφούτης, εκφράζοντας την ανησυχία του, καθώς όπως αναφέρει «διαπιστώνουμε πλέον ότι κάποιες τράπεζες έχουν αρχίσει να κινούνται επιθετικά». «Υπάρχουν βέβαια ακόμη αρκετές περιπτώσεις όπου προτείνονται λύσεις όπως η διαγραφή  τόκων σε στεγαστικά δάνεια ή το λεγόμενο split mortage, όπου σπάει το δάνειο σε δύο μέρη, προκειμένου να τα αποπληρώσει ο δανειολήπτης τμηματικά και σε διαφορετικό χρόνο» επισημαίνει ο νομικός σύμβουλος της ΕΚΠΟΙΖΩ,  προσθέτοντας όμως ότι «την ίδια στιγμή, βλέπουμε όλο και περισσότερο τραπεζικά στελέχη να εμφανίζονται όλο και πιο δύσκαμπτα στις διαπραγματεύσεις».

Τέλος, ο κύριος Τσιαφούτης εδράζει τους φόβους του για δυσοίωνες εξελίξεις στο άμεσο μέλλον σε τρεις βασικούς παράγοντες: Πρώτον, στο γεγονός ότι o νέος κώδικάς πολιτικής δικονομίας είναι πολύ ευνοϊκός για τις τράπεζες. Δεύτερον, στην απελευθέρωση των πωλήσεων των κόκκινων δανείων στα distress funds και τρίτον στην άρση της δυνατότητας υπαγωγής στο νόμο Κατσέλη από το 2018.

«Δεν στοχεύουν στην πρώτη κατοικία, αλλά…»

«Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί αλλάζουν δραματικά το τοπίο» αναφέρει από την πλευρά της η Τόνια Κατερίνη, μέλος του Κινήματος «Πλειστηριασμοί Στοπ», τονίζοντας πως με αυτό τον τρόπο χάνεται σε μεγάλο βαθμό η δυνατότητα παρέμβασης εκ μέρους συλλογικοτήτων, όπως μέχρι σήμερα στα Ειρηνοδικεία.

Τονίζει δε πως για το συγκεκριμένο ζήτημα πρέπει να υπάρξει πίεση τόσο προς το υπουργείο Δικαιοσύνης (προγραμματίζεται συγκέντρωση αύριο στις 2 το μεσημέρι στην πλατεία Καραϊσκάκη) όσο και προς τους συμβολαιογράφους, οι οποίοι θα έχουν άλλωστε και την συνολική  ευθύνη για τη διαδικασία των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Κάνει μάλιστα εκτενή αναφορά με πολύ θετικό τρόπο στην πρόσφατη απόφαση του Συλλόγου Συμβολαιογράφων Θεσσαλονίκης να μη διεξάγει ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, στο βαθμό που δε διασφαλίζεται η προστασία της πρώτης κατοικίας.

Η κ. Κατερίνη εντοπίζει σοβαρά ζητήματα διαφάνειας κυρίως σε ό,τι αφορά τη «διαβαθμισμένη πρόσβαση», η οποία προβλέπεται για την παρακολούθηση της διαδικασίας. Πιο συγκεκριμένα, όπως διευκρινίζει, απόλυτη πρόσβαση θα έχουν μόνο οι συμβολαιογράφοι, ενώ αμέσως μετά με λίγο μικρότερη διαβάθμιση έρχονται οι  εκπρόσωποι των τραπεζών και των επενδυτών (distress funds). Πιο περιορισμένη πρόσβαση αναμένεται να έχουν οι ενδιαφερόμενοι για τα εκπλειστηριαζόμενα ακίνητα, οι οποίοι θα λαμβάνουν έναν κωδικό προκειμένου να καταθέτουν τις προσφορές τους. Τελευταίοι και καταϊδρωμένοι μένουν οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, που θα έχουν τη δυνατότητα να ενημερώνονται μόνο για το ύψος των προσφορών και την τελική έκβαση της διαδικασίας.  

Σε κάθε περίπτωση, η κ. Κατερίνη δε θεωρεί πως σε πρώτη φάση οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί θα στοχεύσουν στην πρώτη κατοικία των υπερχρεωμένων δανειοληπτών. Αντιθέτως, όπως επισημαίνει, η δεύτερη κατοικία τη δεδομένη στιγμή μοιάζει πολύ ελκυστική περίπτωση. «Υπάρχουν πάρα πολλές εξοχικές κατοικίες σε περιοχές φιλέτα, που ετοιμάζονται να ξεπουληθούν σε ξένους ενδιαφερόμενους σε εξευτελιστικές τιμές» λέει χαρακτηριστικά.

«Η πρώτη κατοικία προστατεύεται και θα συνεχίσει να προστατεύεται»

«Το 97% όσων αντιμετωπίζουν πρόβλημα κόκκινου δανείου που αφορά πρώτη κατοικία προστατεύονται και θα συνεχίσουν να προστατεύονται» τονίζει από τη δική του μεριά ο Ειδικός γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Φώτης Κουρμούσης, προσθέτοντας ότι τα περισσότερα ακίνητα που θα βγουν σε πλειστηριασμό πιθανότατα θα αφορούν εμπορικά καταστήματα.

Επισημαίνει δε πως τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια αφορούν περίπου ένα εκατομμύριο ακίνητα, χωρίς να είναι ξεκάθαρο πόσα είναι αυτά που αφορούν πρώτη κατοικία. «Το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους παραμένει τεράστιο και πρέπει να επιλυθεί πολύ σύντομα, ιδιαίτερα σε ό,τι έχει να κάνει κάνει με τα εταιρικά δάνεια» αναφέρει ο κύριος Κουρμούσης, διευκρινίζοντας πως κάτι τέτοιο θα αποβεί προς όφελος όλων.

Την ίδια στιγμή, όπως μας ενημέρωσε ο κύριος Κουρμούσης, η κυβέρνηση δίνει μεγάλη βαρύτητα στην ενημέρωση των δανειοληπτών σχετικά με τα δικαιώματα που διαθέτουν αλλά και τις δυνατότητες που τους παρέχονται. Με αυτό το σκεπτικό, λειτουργούν ήδη τρία εξειδικευμένα γραφεία στην Αττική (Ρέντη, Ομόνοια, Πειραιά), ενώ από Δευτέρα θα τεθούν σε λειτουργία άλλα 12 σε άλλες περιφέρειες (δύο στη Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Πρέβεζα, Κοζάνη κι άλλες πόλεις της επαρχίας). Στόχος είναι στο αμέσως επόμενο διάστημα να υπάρχουν στη διάθεση των πολιτών περίπου 120 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα.